Unieważnienie umowy kredytowej to dla wielu kredytobiorców szansa na odzyskanie środków zapłaconych bankowi. Jednak proces ten wiąże się z wieloma pytaniami dotyczącymi rozliczenia z bankiem. Jak skutecznie sformułować pozew? Czy warto czekać na uchwałę Sądu Najwyższego? Co zrobić, jeśli kredyt jest już spłacony? Oto odpowiedzi na kluczowe pytania dotyczące rozliczenia stron nieważnej umowy kredytu.
Jak sformułować pozew o unieważnienie umowy?
Po uchwale Sądu Najwyższego (III CZP 6/21) warto precyzyjnie formułować żądania w pozwie. Głównym roszczeniem powinno być ustalenie nieważności umowy i zwrot środków zapłaconych bankowi. W przypadku wątpliwości można dodatkowo wskazać alternatywnie ustalenie bezskuteczności określonych postanowień umowy i żądanie zapłaty lub tzw. „odfrankowienie”, czyli uznanie umowy za złotową z pozostawieniem stawki oprocentowania wynikającej z LIBOR.
Czy warto czekać na uchwałę Sądu Najwyższego?
Brak ostatecznej uchwały Sądu Najwyższego w tej kwestii nie oznacza, że nie można składać pozwów. Wręcz przeciwnie – banki nie proponują powszechnych ugód, a każdy dzień zwłoki działa na korzyść banku. Dlatego kredytobiorcy powinni kontynuować postępowania sądowe.
Czy możliwość wyboru waluty kredytu wpływa na nieważność umowy?
Jeżeli umowa zawierała nieuczciwe klauzule indeksacyjne, bank nierzetelnie informował o ryzyku walutowym i naruszał zasady przejrzystości umowy, to nadal istnieją podstawy do jej unieważnienia, nawet jeśli kredytobiorca miał możliwość wyboru waluty wypłaty kredytu.
Jak odwiesić zawieszone postępowanie sądowe?
Wnioski o odwieszenie należy składać na podstawie art. 359 § 1 kpc. Brak uchwały SN nie stanowi wystarczającego powodu do dalszego zawieszenia sprawy.
Czy zamiast nowego procesu warto spróbować ugody?
Ugoda może być rozwiązaniem, ale banki na razie nie wykazują dużej chęci do negocjacji. Jeśli jednak bank przedstawi realnie korzystną propozycję, warto ją rozważyć.
Co zrobić, jeśli kredyt został całkowicie spłacony?
Jeśli kredyt został już spłacony, nie ma interesu prawnego w żądaniu ustalenia nieważności umowy – pozostaje jedynie dochodzenie zwrotu wszystkich wpłaconych środków.
Czy zaprzestanie spłaty kredytu jest bezpieczne?
Wstrzymanie spłaty jest ryzykowne, ponieważ bank może wypowiedzieć umowę i skierować pozew przeciwko kredytobiorcy. Jednak jeśli kredytobiorca spłacił już więcej niż otrzymał, a istnieje ryzyko niewypłacalności banku, wstrzymanie spłaty może być uzasadnione.
Jakie roszczenie przysługuje kredytobiorcy po całkowitej spłacie kredytu?
Podstawowym roszczeniem jest żądanie zwrotu wszystkich wpłaconych środków. Kredytobiorca nie musi ograniczać się do zwrotu nadwyżki ponad nominalną kwotę kredytu, lecz może dochodzić wszystkich wpłat dokonanych w ramach nieważnej umowy.
Czy przedłużenie roszczenia przez bank jest możliwe?
Banki mogą próbować podnieść zarzut przedawnienia. Jednak zgodnie z orzecznictwem TSUE termin przedawnienia nie może biec, dopóki konsument nie miał pełnej wiedzy o nieuczciwości postanowień umowy.
Co ze zmianą wskaźnika LIBOR?
LIBOR przestał obowiązywać z początkiem 2022 roku. Komisja Europejska przygotowała regulacje zastępcze, które określają nowe wskaźniki referencyjne. Kredytobiorcy powinni śledzić zmiany i sprawdzić, czy nowe regulacje mają wpływ na ich umowę.
Jak chronić się przed obowiązkiem spłaty całej kwoty kredytu przy sprzedaży nieruchomości?
Nie ma idealnego rozwiązania, ale można próbować negocjować z bankiem przeniesienie zabezpieczenia hipotecznego na inną nieruchomość. Wymaga to jednak zgody banku.
Jak liczyć bieg przedawnienia roszczeń?
Zgodnie z uchwałą SN III CZP 6/21 termin przedawnienia roszczeń konsumenta nie rozpoczyna się, dopóki nie dowie się on o nieuczciwym charakterze postanowień umowy. To oznacza, że kredytobiorca może dochodzić zwrotu nienależnie zapłaconych rat nawet wiele lat po zawarciu umowy.
Podsumowanie
Unieważnienie umowy kredytu to szansa na odzyskanie pieniędzy, ale też skomplikowany proces. Warto jak najszybciej podjąć działania sądowe i nie liczyć na ugodę z bankiem. Kredytobiorcy powinni domagać się zwrotu wszystkich środków, a nie tylko nadpłaconych kwot. Kluczowe jest także monitorowanie zmian prawnych, w tym dotyczących wskaźnika LIBOR i przedawnienia roszczeń.
