Zdolność kredytowa to kluczowy czynnik, który decyduje o tym, czy bank lub inna instytucja finansowa udzieli Ci kredytu lub pożyczki. Czasami jednak decyzja kredytodawcy może Cię zaskoczyć. Jeśli zastanawiasz się, dlaczego bank ocenił Twoją zdolność kredytową w taki, a nie inny sposób – masz prawo uzyskać szczegółowe wyjaśnienie. Dowiedz się, jak to zrobić i dlaczego warto z tego prawa skorzystać.
Twoje prawo do informacji – co mówi prawo bankowe?
Zgodnie z art. 70a Prawa bankowego, każdy kredytobiorca może zażądać od banku wyjaśnienia dotyczącego oceny swojej zdolności kredytowej. Oznacza to, że jeśli złożysz wniosek o kredyt, bank ma obowiązek przekazać Ci pisemne wyjaśnienie, jakimi czynnikami kierował się przy podejmowaniu decyzji. To prawo przysługuje zarówno osobom, które otrzymały pozytywną decyzję kredytową, jak i tym, którym bank odmówił finansowania.
Jakie informacje możesz otrzymać?
Wyjaśnienie powinno zawierać konkretne dane dotyczące Twojej sytuacji finansowej, które miały wpływ na ocenę zdolności kredytowej. Bank powinien wskazać m.in.:
a) jakie dane o Twoich dochodach i wydatkach zostały uwzględnione,
b) jakie elementy Twojej sytuacji finansowej wpłynęły na ocenę,
c) jakie kroki możesz podjąć, aby poprawić swoją zdolność kredytową.
Jeśli jesteś konsumentem (czyli osobą fizyczną), bank nie może pobierać opłaty za przygotowanie takiego wyjaśnienia. Natomiast przedsiębiorcy mogą zostać obciążeni opłatą, której wysokość powinna być adekwatna do wnioskowanej kwoty kredytu.
Banki pod lupą KNF – czy rzeczywiście udzielają rzetelnych informacji?
Komisja Nadzoru Finansowego zauważyła, że niektóre banki nie dostarczały wystarczających wyjaśnień swoim klientom. Często ograniczały się do podania ogólnych kategorii, takich jak źródło dochodu czy wysokość wydatków, zamiast wskazać konkretne elementy decydujące o ocenie zdolności kredytowej. Taka praktyka nie pomaga kredytobiorcom zrozumieć, co dokładnie wpłynęło na decyzję banku i jak mogą poprawić swoją sytuację finansową.
W odpowiedzi na te problemy KNF zaleciła bankom, aby udzielały bardziej szczegółowych informacji i podpowiadały, co można zrobić, aby zwiększyć szanse na uzyskanie kredytu w przyszłości.
Czy szczegółowe wyjaśnienia są bezpieczne dla banków?
Niektóre banki obawiają się, że zbyt szczegółowe informacje mogą być wykorzystywane do manipulowania danymi podczas kolejnych wniosków kredytowych. Mimo to, przepisy prawa stoją po stronie kredytobiorców, którzy mają prawo do pełnej i rzetelnej informacji na temat swojej zdolności kredytowej.
Jak skorzystać z prawa do wyjaśnienia oceny zdolności kredytowej?
Jeśli chcesz otrzymać wyjaśnienie od banku, wystarczy złożyć odpowiedni wniosek. Powinieneś go sporządzić w formie pisemnej i wysłać do banku, który analizował Twoją zdolność kredytową. Bank ma obowiązek dostarczyć Ci odpowiedź zawierającą szczegółowe informacje na temat przeprowadzonej oceny.
Wniosek o kredyt nie przeszedł? Sprawdź, co poprawić!
Jeśli Twój wniosek kredytowy został odrzucony, nie rezygnuj – poproś bank o szczegółowe wyjaśnienia i sprawdź, co możesz zmienić. Może to być zbyt niskie wynagrodzenie, zbyt duże zobowiązania lub brak odpowiedniej historii kredytowej. Dzięki tym informacjom będziesz mógł podjąć konkretne działania, które zwiększą Twoje szanse na kredyt w przyszłości.
Korzystaj ze swoich praw i podejmuj świadome decyzje finansowe!